Tespit Dışı Bırakılan Yerlerin Edinimi – Tescil Davası

Tespit Dışı Bırakılan Yerlerin Edinimi - Tescil Davası1- Tespit dışı bırakılan bir yer hakkında kadastro tutanağı düzenlenmemekle beraber bu işlem bir kadastro işlemidir.

2- Tespit dışı bırakılan taşınmaz için 3402 sayılı Kadastro Kanunu 7/4. (766 sayılı Tapulama Kannu’nun 2.) maddeleri uyarınca işlem yaptırılmamışsa tespit dışı bırakma işlemi kesinleşir.

3- Tespit dışı kalmış taşlık ve çalılık yerler Medeni Kanun 713/1, 3402 sayılı Kadastro Kanunu 14 ve 17. madde hükümlerine göre tespit dışı kalma işleminin kesinleştiği tarihten itibaren nizasız fasılasız ve malik gibi 20 yıllık süre zilyet olmak kaydıyla kazanılabilir.

Taraflar arasındaki tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Saruhanlı Asliye Hukuk mahkemesince davanın kabulüne dair verilen 27.6.1995 gün ve 1994/267 E., 1995/229 K. sayılı kararın incelenmesi davalı Maliye Hazinesi vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 8. Hukuk Dairesinin 6.5.1996 gün ve 1995/9790 E., 1996/4453 K. sayılı ilamıyla;

… Davanın kabulüne dair verilen önceki hüküm Dairece taşınmazın tespit dışı bırakılma nedenini Kadastro Müdürlüğünden sorulması ve tespit dışı bırakılma nedenine göre taşınmazın kazandırıcı zaman aşımı ve zilyetlik yolu ile edinilip edinilmeyeceğinin göz önünde tutulması nedeniyle bozulmuştur. Bozma kararı uyarınca yapılan incelemede taşınmazın hali çalılık ve taşlık yerlerden olması nedeniyle tescil harici bırakıldığının paftasında yapılan incelemeden anlaşıldığı Kadastro Müdürlüğünün karşılık yazısında bildirilmiştir. Tespit dışı bırakılan taşlık ve çalılık gibi yerler emek ve masraf yapılarak imar ve ihya edilmedikçe zilyetlikle kazanılamaz. Davada imar ve ihya hukuki nedenine dayanılmadığı gibi bu husus kanıtlanamadığından davanın reddine karar verilmesi gerekirken, aksine düşüncelerle yazılı şekilde hüküm verilmesi isabetsizdir… gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

Hukuk Genel kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği düşünüldü:

Dava hukuksal niteliği itibariyle genel kadastro (tapulama) çalışmaları sırasında tespit dışı bırakılan taşınmazın Medeni Kanun’un 713/1. maddesi hükmü uyarınca tapuya tescili isteğine ilişkindir. Özel Daire ile yerel mahkeme arasındaki uyuşmazlık, dava konusu taşınmazda davacı yararına kazanma koşullarının gerçekleşmiş olup olmadığı noktasında toplanmaktadır. Dosyadaki belgelere göre dava konusu sırasında “Hali, Çalılık ve Taşlık” yerlerden olması nedeniyle tespit dışı bırakılmış ve bu işlem kesinleşmiştir.

Tespit dışı bırakılan bir yer hakkında kadastro tutanağı düzenlenmemekle beraber bu işlemde bir kadastro işlemidir. Bu tür taşınmazlar üzerinde hak iddia edenler için izlenmesi gereken yol yürürlükten kaldırılan 766 sayılı Tapulama Kanunu’nun 2. maddesi ve 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 7/4 maddesinde belirtilmiştir. Anılan maddelerde görülen süreler içerisinde hak iddiasında bulunulmaması halinde tespit dışı bırakılma işlemi kesinleşir. Yargıtay’ın kararlılık kazanan uygulamalarına göre tespit dışı bırakılan bir yerin Medeni Kanun’un 713/1 ve 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 14 ve 17. madde hükümlerine göre tapuya tescil edilmesi için tespit dışı bırakma işleminin kesinleştiği tarihten dava tarihine kadar 20 yıldan fazla süre ile yasada belirtilen koşullar altında tasarruf edilmesi gerekir. Somut olayda toplanan delil ve belgeleri göre tespit dışı bırakılma işleminin yapıldığı ve kesinleştiği 30/5/1974 tarihi ile temyize konu davanın açıldığı 11.11.1991 tarihleri arasında 20 yıllık yasal edilme süresi dolmamıştır. Bu açıklamalara göre kazanma koşullarının davacı yararına gerçekleştiğinden söz edilemez. Bu nedenle yerel mahkemenin direnme hükmünün yukarıda açıklanan değişik gerekçe ile bozulmalıdır.

Davalı Hazine vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile direnme kararının Özel Daire bozma kararında ve yukarıda gösterilen nedenlerden BOZULMASINA, (YHGK. 18.02.1998 T. 8-15 E. 129 K.)

Nizam TUTUCU
Emlak Danışmanı

Bir Yorum Gönder