Medeni Kanun madde 738’de: “Malik, kazı ve yapı yaparken komşu taşınmazlara, onların topraklarını sarsmak veya tehlikeye düşürmek ya da üzerlerindeki tesisleri etkilemek suretiyle zarar vermekten kaçınmak zorundadır. Komşuluk hukuku kurallarına aykırı yapılar hakkında taşkın yapılara ilişkin hükümler uygulanır” denmektedir. Medeni Kanun madde 739’da ise: “Kazı ve yapılarda uyulması gerekli kurallar özel kanunlarla belirlenir” denmektedir.
Medeni Kanunun 737. maddesi genel nitelikte bir hüküm olup komşu taşınmaz sahiplerinin olumsuz etkiye neden olan aşırı davranışlarını yasaklar. Oysa 738. maddenin birinci cümlesinde taşınmaz sahibinin, kendi mülkünden yapacağı kazı ve yapılarla komşu taşınmaza verebileceği zararlar yasaklanmaktadır (özel nitelikte bir hükümdür). Resmi bir izin veya ruhsata dayanarak yapılan kazı veya inşaatlarda da komşu taşınmaz, olumsuz etkilere maruz bırakılmamalıdır. Kendi arazisinde kazı veya yapı yapan kimse, komşu taşınmazın toprağını sarsmak veya tehlikeye düşürmek; üzerindeki yapı, ağaç ve bitkileri etkileyecek şekilde zarar veremez.
Kanun maddesinde geçen kazı ve yapı ifadeleri, taşınmazın toprak kısmında gerçekleştirilen her türlü yapay değişiklikleri içerir. Toprak seviyesinin yapay olarak yükseltilmesi, alçaltılması veya derinleştirilmesi kazıyı ifade eder. Yapı kavramından ise toprakla bağlantılı her türlü yapı ve tesisle anlaşılmalıdır. Yapı ve tesisler yer üstünde olabileceği gibi yer altında da olabilir.
- Kazı sebebiyle biriken taşların ve toprakların, bir meyilden aşağı doğru komşu taşınmaza kayması,
- Kazılan çukura veya havuza dolan suların komşu taşınmaza sızması, dolayısıyla da orada inşaat yapmayı zorlaştırması veya ekinlerini çürütmesi,
- Mevcut inşaatın temellerini hasara uğratması,
- Kazı yüzünden komşu arsadaki kuyu sularının boşalması veya azalması,
- Yapı yaparken molozların veya inşaat artıklarının komşu taşınmaz giriş çıkışını önleyecek şekilde yığılması,
- İnşaat sırasında kullanılan motorlu araçların komşu taşınmazda sarsıntılara neden olması,
gibi konular 738. maddenin kapsamına girer.
Nizam TUTUCU Emlak Danışmanı
Yorum yazabilmek için oturum açmalısınız.